Na początku swojego istnienia Mikołajki były wsią kościelną. Dziś to malownicze miasto w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich jest jednym z najczęściej odwiedzanych na Mazurach. Jego atutem jest również niewielka odległość do Mrągowa i Giżycka.
Mikołajki posiada doskonałe warunki do uprawiania sportów wodnych z racji usytuowania nad jeziorem Mikołajskim, a także przemyślanej infrastruktury żeglarskiej. W mieście jest przystań Żeglugi Mazurskiej, Wioska Żeglarska i wiele wypożyczalni sprzętu wodnego.
Najpopularniejszym miejskim zabytkiem jest kościół Świętej Trójcy. To budowla sakralna zbudowana na podstawie projektu Karola Fryderyka Schinkla. Wewnątrz znajduje się przepiękne sklepienie kolebkowe, drewniane empory, okazałe obrazy i organy.
Zaledwie kilka kroków od kościoła mieści się Muzeum Reformacji Polskiej. Dysponuje one bogatą kolekcją zabytków drukarstwa i piśmiennictwa mazurskiego przed 1945 rokiem. Miłośnikom zabytków polecamy także odwiedzić kościół Matki Boskiej Różańcowej.